Do napisania krótkich, szkolnych wypracowań wystarczająca jest na ogół wiedza ucznia oraz przeczytanie zadanej lektury. Znacznie więcej potrzeba studentom do pisania prac magisterskich, zawierających dużo więcej treści, wiadomości, a także własnych spostrzeżeń i obserwacji. Dlatego tez studenci nie mogą opierać całości pracy na wybranym, jednym źródle.
Po przedstawieniu konspektu promotorowi i udzieleniu przez niego rad i wskazówek przychodzi czas na opracowanie całej pracy, a więc rozplanowanie poszczególnych rozdziałów, ale również przeanalizowanie zawartych w nich informacji. Z powodu dużej objętości prac magisterskich dużą trudność sprawia odpowiednie zespolenie rozdziałów, tak aby tworzyły zwartą całość, dotyczącą jednego zagadnienia.
Znacznym ułatwieniem dobrego opracowania prac jest wybranie odpowiednich materiałów, zawężających się do wybranego tematu. Wówczas pisanie prac magisterskich nie będzie stanowiło zbioru encyklopedycznych wiadomości. Studenci muszą dotrzeć do źródeł, które obejmują w swoim zakresie dany problem i wybiorczo posegregować uzyskane treści.
W trakcie nauki studenci korzystają z zasobów bibliotek i już wtedy powinni zwracać uwagę na dobre opracowania tylko poszczególnych autorów. Pisanie prac magisterskich wymaga w większości również zamieszczenia przeprowadzonych przez studenta badań, które musi odpowiednio przedstawić, podając użyte materiały, a także sposób ich przeprowadzenia i zakończyć własnymi wnioskami.